Nina (opera)
 Nina operasının librettosunun 1879 Napoli baskısının başsayfası | |
| Özgün isim | Nina, o sia La pazza per amore |
|---|---|
| Müzik | Giovanni Paisiello |
| Libretto | Giambattista Lorenzi |
| Gala | 1. versiyon: 25 Haziran 1789 2. versiyon:Sonbahar 1790 |
| İlk gösterim yeri | 1. versiyon: Caserta'da Teatro del Reale Sito di Belvedere (Belvedere'de Krallık Sarayı Tiyatrosu) Teatro dei Fiorentini, Napoli |
| Oyuncular |
|
Nina (Dizin no.: R.1.78), (İtalyanca: Nina, o sia La pazza per amore, (Nina, Aşkdan Aklını Kaybetmiş Kız) ), libretto'su İtalyanca olarak "Giambatista (Giovanni Battista) Lorenzi" tarafından yazılmış; besteci Giovanni Paisiello tarafından hazırlanmış "a commedia per musica" adı verilen komedi janrında bir opera buffa'dır.
Bu eser için "Giambattista (Giovanni Battista) Lorenzi"'nin hazırladığı libretto Fransız "Benoît-Joseph Marsollier de Vivetières"'nin yazdığı "Nina ou la Folle par amour" adlı Fransızca komedi tiyatro oyunundan uyarlanarak besteci "Giuseppe Carpani"'nin operası için Fransızcadan İtalyancaya tercüme ile "Nicolas Dalayrac" tarafından 1786'da hazırlanmış librettoya dayanmaktadır.
Temsiller
[değiştir | kaynağı değiştir]Paisiello'nun "Nina" operasının ilk temsili 1 perdelik versiyon olarak 25 Haziran 1789'de Caserta'de bulunan Napoli Krallığı Sarayı'nın Belverde mevkiinde Tiyatro Salonu'nda (Teatro del Reale Sito di Belvedere, Caserta) da tek bir etkenlik olarak, Napoli Krallığı kraliçesi Maria Carolina dahil, seçkin davetliler grubu huzurunda yapılmış ve büyük bir sükse toplamıştır.
Daha sonra besteci Paisiello bu esere bir çoban şarkısı (canzone del pastore), Giorgi için bir arya ve 1. perde finale için bir dörtlü ekleyip revize edip 2. versiyonu uygulamıştır. 2 perdeden oluşan bu 2. versiyonun prömiyeri sonbahar 1790'da halka açık olarak, Fiorentini Tiyatrosu (Teatro dei Fiorentini) Napoli' de yapımlanıp temsil edilmiştir. Bu eserdeki kırsal ve köysel pastoral müzik (örneğin gayda çalan bir çoban, Nina'nın "Il mio ben quando verrà" aryasına eşlik yapan flüt müziği) ) seyirciler için gayet etkili olmuştur. Hemen yine 1790'da Viyana'da yapımlanmış ve bu yapım için tanınmış librettist Lorenzo Da Ponte librettoyu yeniden elden geçirmiş ve besteci Joseph Wengl birkaç müziksel parça ekleme yapmıştır. 1791'de Paris'te yapımı yapılmış ve bu yapım için Luigi Cherubini yeni resitatif aranjmanları ve 1 yeni orijinal arya ek yapmıştır. Bundan sonra Paisiello eserini yeniden elden geçirip konuşma parçaları yerine resitatifler eklemiştir. 1794'te Parma'daki yapım için kullanılan versiyon bu eserin kesin versiyonu olarak kabul edilmiştir.
Roller
[değiştir | kaynağı değiştir]| Rol | Ses tipi | Prömiyerde roller, 25 Haziran 1789 (Orkestra şefi:--) |
|---|---|---|
| Nina Lindoro'ya aşık, Kont'un kızı | soprano | Celeste Coltellini |
| Lindoro Nina'nin sevgilisi, bir çoban | tenor | Gustavo Lazzarini |
| Kont Nina'nın babası | bas | Luigi Tasca |
| Susanna Nina'nın mürebbiyesi | Soprano | Camilla Guida |
| Giorgio Kont'un vekilharcı | Bas | Giuseppe Trabalza |
| Bir çoban | Tenor | Pasquale De Giovanni |
| Altı hasta kız | Sopranolar | |
| Gayda çalan bir çoban | ||
| Sanatoryumdaki hastalar ve hasta bakıcıları korosu |
Konu özeti
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu konu özeti 1790'da prömiyer "Teatro Fiorenitini", Napoli'de temsili yapılan 2 perdelik 2. versiyon içindir.
Zaman: XVIII. yüzyıl
Mekan: İtalya
Perde I
[değiştir | kaynağı değiştir]Nina aklını kaybetmiştir ve etrafındaki yakınlarını bile artık tanıyamayacak bir duruma gelmiştir. Mürebbiyesi olan Susanna onun niçin aklını kaybettiğini açıklamaya çalışmaktadır. Susanna'ya göre Nina, bir çoban olan Lindoro'ya âşık olmuş ve iki genç önceden Nina'nın babası Kont'un tasvibi ile evlenmeye karar vermişlerdir. Fakat Nina'nın babası Kont sonradan kızının bir çobanla evlenmesini uygun görmemiş ve kızının sosyal durumuna daha uygun ve daha fazla servetli bir koca talibi aramaya ve kızının Lindorio ile ilişkisini bozmaya çalışmaya başlamıştır. Lindoro ise Nina'ya talip olanları ondan uzaklaştırmak için girişmler yapmıştır. Bu taliplerden biri ile düelloya girişmiş ve bu düelloda gayet ciddi, belki de ölümcül olarak yaralanmıştır. Olayların bu gelişimini gören Nina aklını başından kaybetmiş ve babası tarafından iyileşmesi için bir sanutoruyuma gönderilmiştir. Nina burada sevgilisini tekrar görme hayalleri ile yaşamaktadır. Kont ne yapacağını bilememektedir. Kontun vekilharcı Giorgio kontu avutup biraz daha optimist olması için gayret göstermektedir.
Perde II
[değiştir | kaynağı değiştir]Lakin Lindoro gayet ağır olarak yaralanmakla beraber hayatını kaybetmemiştir. Sonunda hayatını kurtarıp iyileşmeye başlamıştır. Bunu Kont da bilmektedir ve kızının gayet kıymet verdiği Lindoro'yu bir oğlu olarak kabul etmeye başlamıştır. Lindoro Nina ile bir karşılaşma yapmak için tertibi alır. Fakat yapılan bu toplantıya gelen aklını kaybetmiş olan Nına Lindoro'yu da tanıyamamaktadır. Lindoro bunun için kendini ona Lindoro'nun bir yakın arkadaşı olarak tanıtır. Nina'ya kendinin ondan haberler getirmek için görevli olduğunu söyler. Nina da devamlı Lindoro hakkında hayal kurmakla beraber ondan haberler getiren sözde arkadaşı ile gayet iyi ilişkiler kurar ve hatta ona aşık olur. Bu gelişme ve daha uygun ve asude yaşama Nına'nın aklının başına gelmesine yol açar. Nina etrafındakileri tanımaya başlar. Bu arada arkadaş ve hatta âşık olduğu kişinin gerçek Lindoro olduğunu da anlar. Kendine gelmiş olan Nına ile Lindoro hemen bir evlilik yaparlar.
Eserdeki müziksel parçalar[1]
[değiştir | kaynağı değiştir]- Uvertür, Allegro Vivace
Perde I
[değiştir | kaynağı değiştir]- Giriş:Dormi, o cara: e nel tuo core - Koro, Susanna, Giorgio
- Arya:È sì fiero il mio tormento- Kont
- Arya:Del suo mal non v'affliggete - Giorgio
- Arya:Il mio ben quando verrà - Nina
- Koro:Se il cor, gli affetti suoi - Koro, Susanna
- Koro:Lontana da te - 7 soprano kızlar
- Çoban şarkısı:Già il sol si cala dietro la montagna - Çoban
- Finale I. Dörtlü: Come! Ohimè! Partir degg'io - Susanna, Kont, Çoban, Nina
Perde II
[değiştir | kaynağı değiştir]- Arya:Per l'amata padroncina - Susanna
- Kavatina:Eccellenza: allegramente… - Giorgio
- Ikili:Io son desto, o pur deliro? -Lindoro, Kont
- Kavatina ve arya: Questo è dunque il loco usat,br/>o/Rendila al fido amante
- Koro: Cantiam, Nina, cantiamo - Erkekler ve kizlar korosu, 7 kiz, Nina
- Ikili: Oh momento fortunato! - Lindoro, Nina
- Finale: Mi sento… oh Dio!… che calma - Susanna, Kont, Giorgio, Lindoro, Nina, Koro
Enstrümantasyon
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu eserin partitur notalarında şu küçük orkestra öngörülmüştür:
Seçilmiş disk kayıtları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Roller (Nina, Lindoro, Kont, Susanna, Giorgio, Bir çoban,Villanella ) |
Orkestra şefi Orkestra ve koro |
Marka |
|---|---|---|---|
| 1998[2] | Adam Fischer Hungarian Chamber Orkestrasi ve Concentus Hungaricus Korosu |
2 CD, Arts Music 1202035 | |
| 2003[3] | Marina Bolgan, Carlo Bosi, Don Bernardini, Fiorella Pediconi, Francesco Musinu |
Richara Bonynge Teatro Massimo "Bellini" de Catania Orkestra ve Korosu |
2 CD, Nuova Era 1121546 |
| 2002[4] | Cecilia Bartoli, Jonas Kaufmann, Jonas Kaufmann, László Polgár, Juliette Galstia, Angelo Veccia Federica Bartoli |
Thomas Grimm Zürih Operasi |
DVD, Arthaus Musik |
| 2007 (Kayıt:1956)[5] | Dora Gatta, Salvatore Gioia, Giuseppe Zecchillo, Agostino Ferrin, Angela Vercelli, Alfredo Nobile |
Ennio Gerelli I Commedianti di Musica |
2 CD, Arcipel 357 |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bu madde kısmen İtalyanca Wikipedia "Nina, o sia La pazza per amore" maddesi kaynaklıdır. Online:[1]3 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
- Bu madde kısmen Almanca Wikipedia "Nina (Oper)" maddesi kaynaklıdır. Online:[2]24 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca)
- ^ "Kaynak:Librettidopera.it websitesi". 24 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
|başlık=dış bağlantı (yardım) - ^ "CD Universe.com websitesi". 24 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
- ^ "CD Universe.com websitesi". 24 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
- ^ "IMBD.com websitesi". 9 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
- ^ "CD Universe.com websitesi". 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
Dış kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Holden, Amanda (Ed.), (2001), The New Penguin Opera Guide, New York: Penguin Putnam, ISBN 0-14-029312-4 (İngilizce)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- IMSLP.org websitesinde "Nina_R.1.78 (Paisiello_Giovanni)" maddesinde sesler için ve tüm eser için partitür notaları ve genel enformasyon, Online: [3][ölü/kırık bağlantı] (İngilizce)
- Braidensee.it websitesinde Paisiello'nun "Nina" operasinin "Giovanni Battista Lorenzi" tarafından yazılmış İtalyanca metninin tıpkı basımı. Online:[4]4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
- Librettidopera.it websitesinde Paisiello'nun "Nina" operasının "Giovanni Battista Lorenzi" tarafından yazılmış İtalyanca metni. Online:[5]27 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
- You Tube websitesinde "NINA - Jonas KAUFMANN - Cécilia BARTOLI" maddesinde Thomas Grimm rejisörlüğü, Aadam Fischer orkestra şefliği altında Zurih Operaevi Orkestrası ve Korosu tarafından temsil edilen Giovanni Paisiello, Nina opera eserinin tümünün İtalyanca altyazılı video kaydı. Online:[6] 2 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
